ยาที่ทำให้เสี่ยง “หกล้ม”

โดยทั่วไปผู้สูงอายุมีความเสี่ยงที่จะหกล้มและได้รับอันตรายจากการหกล้มมากกว่าวัยอื่น เนื่องจากความเสื่อมของร่างกายผู้สูงอายุเอง เช่น กระดูก สายตา และกล้ามเนื้อต่างๆ ทำให้สูญเสียการทรงตัวได้ง่าย นอกจากความเสื่อมของร่างกายแล้วปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลต่อการหกล้มที่พบบ่อยคือ ผลข้างเคียงจากการใช้ยา เช่น ยาที่มีฤทธิ์กดระบบประสาท ลดการรับความรู้สึก ทำให้ง่วงซึม และยาที่มีผลต่อการมองเห็น เป็นต้น โดยรายการยาที่ไม่เหมาะสม จำนวนชนิดของยาที่มากเกินความจำเป็น และขนาดของยาที่สูงเกินไปเป็นสาเหตุของการหกล้มที่พบบ่อยสุด

กลุ่มยาที่ผู้สูงอายุควรระมัดระวังในการใช้เป็นพิเศษ

1. ยาลดความดันโลหิตสูงโดยเฉพาะยาที่มีฤทธิ์ขยายหลอดเลือด เช่น Atenolol, Carvedilol, Prazosin
2. ยาขับปัสสาวะ เช่น Furosemide, Hydrochlorothiazide, Spironolactone
3. ยาแก้แพ้ แก้หวัดรุ่นเก่า เช่น Chlorpheniramine, Brompheniramine, Triprolidine
4. ยาคลายกล้ามเนื้อ เช่น Orphenadrine, Tolperisone
5. ยาแก้ปวดลดการอักเสบ เช่น Ibuprofen, Naproxen, Piroxicam และยาแก้ปวดที่มีฤทธิ์เสพติด เช่น Codeine, Tramadol
6. ยารักษาอาการชักและอาการปวดเส้นประสาท เช่น Phenytoin, Valproate, Levitiracetam, Carbamazepine, Gabapentin, Pregabalin
7. ยาคลายวิตกกังวล ยานอนหลับ เช่น Diazepam, Lorazepam, Clorazepate, Chlordiazepoxide, Amitriptyline
8. ยาบรรเทาอาการเวียนหัวบ้านหมุน เช่น Flunarizine, Cinnarizine
9. ยารักษาอาการปัสสาวะขัด เช่น Tamsulosin, Terazosin
10. ยารักษาอาการทางจิต เช่น Haloperidol, Olanzapine

เนื่องจากผู้สูงอายุเป็นกลุ่มที่มีความไวต่ออาการข้างเคียงของยามากกว่ากลุ่มอื่นและมักได้รับยาหลายชนิดพร้อมกัน ผู้ดูแลและสมาชิกครอบครัวจึงควรระมัดระวังการใช้ยาในกลุ่มข้างต้นเป็นพิเศษ อย่างไรก็ตามไม่ควรหยุดหรือลดปริมาณยาเอง แต่ควรปรึกษาแพทย์ผู้จ่ายยาเพื่อความปลอดภัยของผู้สูงอายุ

ชนารักษ์ เนอร์สซิ่งโฮม ราชบุรี
โทร 032-240339, 095-487-2839, 096-649-6695

อ่านบทความ วิธีป้องกันไม่ให้เป็นผู้ป่วยติดเตียง (bedridden) :
https://www.chanaruk-nursinghome.com/th/health-news/bedridden-prevent/

ข้อมูลอ้างอิง : กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
Image by Freepik